Drzewa wysokopienne (zwane również drzewami szpalerowymi) charakteryzują się długim pniem głównym o wysokości co najmniej pięciu metrów. Pień pozbawiony jest gałęzi bocznych do wysokości dwóch metrów, gdzie rozpoczyna się rozgałęzianie korony. Jest to najbardziej funkcjonalny typ drzewa, ponieważ nie zajmuje dużo przestrzeni na poziomie gruntu. Korona zapewnia natomiast odpowiednie zacienienie. Drzewa wysokopienne zazwyczaj sadzone są w rzędach jako drzewa szpalerowe lub drogowe. Sprawdzają się także jako solitery w parkach lub na placach. Charakter drzew wysokopiennych uwydatnia się dopiero w późniejszym wieku, ponieważ hodowane są głównie z myślą o wysokości i prostym pniu głównym. Koronę przycina się wąsko, aby umożliwić przesadzanie, dlatego nie sposób porównać tego rodzaju drzew z innymi drzewami o takiej samej grubości pnia, które nigdy nie były przesadzane.  Rozmiar drzewa wysokopiennego określa się na podstawie obwodu pnia na wysokości jednego metra.

Drzewa półkarłowe są zbliżone do drzew wysokopiennych, jednak pozbawione są gałęzi bocznych do wysokości 1,2 metra. To czyni je doskonałym rozwiązaniem dla małych ogrodów. Dzięki odpowiednim cięciom towarzyszącym można nadać im pożądaną formę. Wiele drzew szczepi się na tej wysokości, aby nie przyrastały na długości pnia. Wybór odmiany o powolnym wzroście dodatkowo przekłada się na mniej prac ogrodniczych. Często wybieranymi drzewami półkarłowymi są drzewa owocowe, co pozwala łatwo dosięgnąć do owoców.

Drzewa kolumnowe to drzewa nisko rozgałęzione. Mają prosty pień główny i gałęzie, które zaczynają się już nad ziemią, nie mają więc pociętego pnia. Są to odmiany często wybierane, ponieważ ich gałęzie rosną przeważnie pionowo, dzięki czemu nie zajmują wiele miejsca. W przestrzeni publicznej drzewa kolumnowe mogą jednak pełnić jeszcze inną funkcję. W przypadku drzew o gładkiej korze, takich jak buki, gałęzie boczne chronią korę przed promieniowaniem słonecznym. Taka strategia sprawdza się na początku aż do momentu, gdy korony będą na tyle rozwinięte, aby zacieniać korę. Drzewa kolumnowe na przemian z drzewami wielopiennymi mogą tworzyć wyjątkową, naturalną atmosferę.

Drzewa zacieniające hoduje się i sadzi z myślą o tworzeniu cienia. Ich forma jest zwykle wysoka, a korona przybiera kształt dużego wachlarza. Dzięki zwartej strukturze korony i dużym liściom drzewa te dają dużo cienia. W tej grupie hodujemy również specjalne odmiany, takie jak doskonale zacieniające wielopienne drzewa o kształcie dachu, np. platan klonolistny. Drzewa szpalerowe, takie jak lipa, świetnie nadają się do zacieniania fasad budynków, a dzięki swej formie natychmiast tworzą strukturę ogrodu, gdy sadzone są pojedynczo.

Na drzewa owocowe składają się doskonale znane jabłonie, grusze i wiśnie, ale także bardziej niecodzienne gatunki, takie jak rokitnik, dereń czy asymina. Sadzone są głównie z myślą o konsumpcji, ale ich owoce i nektar kwiatowy stanowią pożywienie również dla ptaków, małych ssaków i owadów.

Odrębną kategorię tworzą odmiany wyselekcjonowane z myślą o ozdobnych kwiatach lub owocach, które nie są specjalnie smaczne dla ludzi, ale za to uwielbiają je zwierzęta. Istnieje na przykład wiele ozdobnych odmian jabłoni, których jaskrawo wybarwione owoce pięknie wyróżniają się na tle jesiennych liści.