Park „Burgemeester Geukers”, Helmond

Park „Burgemeester Geukers” w Helmond w Holandii został otwarty w 2020 roku. Jest to imponujący przykład rewitalizacji przestrzeni miejskiej i zrównoważonego rozwoju zieleni. Park powstał na dawnym terenie przemysłowym i stał się zieloną oazą w centrum miasta. Na obszarze tym rośnie ponad 30 różnych gatunków drzew i 26 000 bylin, zapewniając różnorodność kolorystyczną i biologiczną o każdej porze roku.

Park znajduje się w samym sercu Helmond, gdzie kiedyś mieściła się fabryka gazu. Fabryka została zburzona w 2012 roku, a niezagospodarowany teren pełnił funkcję parkingu. Decyzją rady miasta teren ten został przekształcony w park miejski.

Jack Vogels, starszy kierownik projektu w biurze inżynieryjnym rady miasta Helmond, mówi: „Park jest częścią szeroko zakrojonej przebudowy centrum miasta, mającej na celu stworzenie zielonego, przyjaznego do życia środowiska, które zarówno zwiększa bioróżnorodność, jak i poprawia jakość życia w mieście”. Poprzez dobór materiałów, wykorzystanie starej kotłowni jako obiektu artystycznego i zastosowanie solidnych mebli udało się odzwierciedlić industrialny charakter parku w nowoczesnym wydaniu. Drzewa w parku nawiązują do specyfiki regionu: we wschodniej części znajdują się bardziej suche piaszczyste gleby, z dużą ilością sosen i traw. Idąc dalej na zachód, zwiększa się udział drzew liściastych i roślin kwitnących. Aby osiągnąć taki efekt, niezbędna jest odpowiednia wiedza na temat sadzenia roślin.

Jak mówi Vogels: „Realizacja Burgemeester Geukerspark wymagała wielu badań i niestandardowych rozwiązań. Przez cały czas utrzymywaliśmy jednak wysoki poziom jakości. Pozwoliło to osiągnąć wspaniały rezultat”.

Nasadzenia z myślą o adaptacji do warunków klimatycznych

Pod względem nasadzeń Burgemeester Geukerspark reprezentuje Helmond w miniaturze. Zachodnia część, dolina strumienia, jest niższa i bardziej wilgotna, podczas gdy wschodnia przypomina miasto: jest wyższa i sucha. Osiągnięto to poprzez wybór odpowiednich drzew, na przykład sosen w części suchej. Czterdzieści drzew w parku to głównie gatunki przystosowujące się do warunków klimatycznych. Burgemeester Geukerspark jest odpowiednikiem parku „Kasteeltuin” znajdującego się w tym samym mieście. Tamten park zawiera głównie gatunki rodzime, podczas gdy Burgemeester Geukerspark nie. Ponadto wybrano rośliny, które są atrakcyjne przez cały rok. Park kwitnie od marca do końca września i zasadzono w nim zarówno gatunki zimozielone, jak i liściaste. Połączono drzewa wysokie, krzewiaste i wielopniowe, a także o różnorodnych kształtach liści.

Roślinność ma falisty układ, zachęcając odwiedzających do wędrówek po parku i podziwiania jego naturalnego piękna. Nasadzenia obejmują drzewa Styphnolobium japonicum, Heptacodium miconioides i Gymnocladus dioica, które zapewniają cień i ochłodę latem. Aby zapewnić atrakcyjny wygląd zimą, oprócz gatunków zimozielonych zastosowano gatunki drzew o ciekawej korze. Władze miasta Helmond same wybrały drzewa podczas wizyt w szkółce. Firma Ebben udzielała porad już na etapie przetargu i podczas wyboru drzew, aby zapewnić sprawną realizację projektu. Szkółka również kilkakrotnie sprawdzała stan roślinności w trakcie pierwszego sezonu wegetacyjnego.

Nasadzenia zwiększają interakcje społeczne
Park wywarł znaczący wpływ na swoje otoczenie. Oprócz poprawy jakości powietrza i stworzenia zielonych płuc dla miasta park zwiększył interakcje społeczne, tworząc przyjemne miejsce do rekreacji, uprawiania sportu i relaksu. Zwiększa on miejską bioróżnorodność i jest popularnym punktem spotkań, z ławkami i miejscami na piknik oraz placem zabaw dla dzieci. Dzięki temu Burgemeester Geukerspark pełni funkcje ekologiczne, społeczne i rekreacyjne, znacząco podnosząc jakość życia mieszkańców Helmond.  Park przyczynia się również do adaptacji klimatycznej, gromadząc wodę deszczową i zmniejszając obciążenie cieplne w mieście dzięki przywróceniu „Stadse Aa”, historycznego strumienia, który wcześniej płynął pod ziemią. „Nadal otrzymujemy pozytywne opinie, a z natury krytyczni mieszkańcy Helmond są bardzo dumni z tego pięknego parku” – mówi Vogels.

Nic dziwnego, że projekt znalazł się wśród nominowanych do rundy wstępnej Green Cities Europe Award w Holandii w 2024 roku. Burgemeester Geukerspark to nie tylko estetyczny akcent, lecz także funkcjonalna część zrównoważonej przyszłości Helmond.