Frisse lucht in plaats van uitlaatgassen, midden op de A10! Op 21 juni 2025 gebeurt er iets unieks: voor één dag verschijnt er een Verjaardagbos op de ring van Amsterdam, een tijdelijk bos ter ere van de 750e verjaardag van de stad. Stichting De Gezonde Stad organiseert dit bijzondere evenement als verjaardagscadeau aan de stad, in samenwerking met bedrijven, organisaties, bewoners en gemeente. Boomkwekerij Ebben gaat deze bomen verzorgen en leveren; 750 bomen van ongeveer zeven meter hoog en 7500 kleine bomen in houten kisten, in meer dan 100 soorten. Het wordt een militaire operatie met de precisie van een Zwitsers uurwerk, uitgevoerd in het holst van de nacht.
Van uitlaatgassen naar boslucht
Het bos zal onderdeel uitmaken van een 15 km lang festivalterrein op de Ring. Met dit initiatief willen Stichting De Gezonde Stad en landschapskunstenaar Bruno Doedens samen met ondernemers, gemeente, maatschappelijke organisaties, bedrijven en particulieren aandacht vragen voor het belang van bomen in de stad en laten zien wat groen met mensen doet. Bruno Doedens, die in 2022 al een wandelend bos bestaande uit 1.200 bomen door het hart van Leeuwarden liet trekken, wil bezoekers met het bos inspireren en verwonderen. Het 500 meter lange Verjaardagbos is er om beleefd te worden, daarom zal er een scala aan kunstzinnige en educatieve belevenissen zijn. Men kan op Robin Wood Expeditie, luisteren naar mythische bosverhalen, stuiten op raadselachtige bosfiguren, nestkasten versieren, genieten van een koor en met een ‘boswachter’ op pad. Daarnaast is er meer te leren over de natuur in Amsterdam, van toen en nu, zo ervaren bezoekers zelf wat natuur kan betekenen voor het leven in de stad. Het bos biedt inspiratie, maar is ook een plek van ontmoeting en rust.
Geboorte van een verplaatsbaar bos
In februari van dit jaar zijn de 101 verschillende boomsoorten gerooid en in houten fruitkisten gezet. De Malus ‘Mokum’ en Ulmus ‘Amsterdam’ zijn binnen deze soorten een bewuste knipoog naar de stad Amsterdam. Het toepassen van verschillende boomsoorten levert aantoonbare meerwaarde op voor de leefomgeving. Het vergroot de biodiversiteit, verhoogt de veerkracht tegen ziekten en plagen, en draagt bij aan een breder scala aan ecologische functies. Om de bomen binnen 4,5 maand voldoende te laten wortelen en tegelijkertijd hanteerbaar genoeg te laten blijven voor transport naar Amsterdam, werd zorgvuldig gekozen voor een licht maar voedzaam substraat. Daarnaast zijn de bomen verankerd in hun kisten, voor stabiliteit. De 7.500 kleine bomen werden vervolgens bij de grotere exemplaren geplaatst. Om de beleving van een echt bos te versterken, is een inheems wildbloemenmengsel ingezaaid met soorten die van nature voorkomen aan de bosrand. Door het extreem droge voorjaar zijn extra irrigatiesystemen aangelegd om de jonge aanplant gezond te houden.
Complexe logistieke operatie
Op 19 juni beginnen de bomen aan hun reis naar Amsterdam, waar ze ‘achter de coulissen’ in een depot worden geplaatst. Terwijl de stad straks slaapt, zal zich in de nacht van 20 op 21 juni een complexe logistieke operatie afspelen en zullen de 750 bomen elk op hun plek gezet worden. Binnen een tijdsbestek van zes uur rijden zestien vrachtwagens non-stop van het depot naar de A10. Elke vrachtwagen kan gemiddeld veertien bomen vervoeren. Zes teams staan, verspreid over de 500 meter, klaar om de bomen te lossen.
De nacht erna heeft het team van Boomkwekerij Ebben acht uur de tijd om de bomen weer van het toneel te halen, alvorens de auto’s er weer overheen zullen razen en het geheel niets meer leek dan een midzomernacht droom.
Vaste eindbestemming: Amsterdam
Het Verjaardagbos is meer dan een tijdelijk eerbetoon aan 750 jaar Amsterdam: het markeert het begin van een bredere vergroening van de stad en de regio. Alle bomen uit het bos krijgen na afloop een vaste bestemming. De Gemeente Amsterdam plant 750 volwassen bomen in de openbare ruimte, aangeboden als geschenk aan de stad door veertien ondernemers. Daarnaast wordt de helft van de 7.500 kleine bomen in november uitgedeeld aan bewoners tijdens Bomen voor Amsterdam, het jaarlijkse event van De Gezonde Stad. De overige 3.750 bomen worden in de regio rondom Amsterdam geplant, in samenwerking met Trees for All en De Groene Stelling. Deze actie sluit aan bij de gezamenlijke ambitie van beide organisaties om in de komende jaren 75.000 bomen toe te voegen aan de Metropoolregio Amsterdam. Het Verjaardagbos maakt bovendien deel uit van Circle4Change: een levend kunstwerk dat door Europese steden reist en vergroening in beweging zet. Het verbindt lokale initiatieven met een internationale missie: het bouwen aan gezonde, groene en klimaatbestendige steden voor de toekomst.
